Damar Tıkanıklığı

Damar tıkanıklığı, günümüzde ilerleyen yaşlarda ortaya çıkan tehlikeli bir hastalıktır. Vücudumuzda aldığımız oksijenden yediğimiz yemeklere kadar her şey kana karışıp dolaşım sistemi adını verdiğimiz binlerce damardan oluşan ağ tarafından hücrelere aktarılır.

Bu damar ağında sağlıksız beslenme ve yaşam nedeniyle oluşan plağı aterom isimli kalıntıların arterleri tıkaması sonucu oluşan rahatsızlığa damar tıkanıklığı adı verilir ve insan sağlığı açısından oldukça ciddi ve tehlikeli sonuçları olan hastalık olarak göze çarpmaktadır.

Söz konusu plaklar ve diğer kalıntılar, damarların sertleşmesine ya da daralmasına, kan dolaşımını yavaşlatıp buna bağlı olarak iç organlara yeterli oksijenin gitmemesine, kalp ya da beyne giden damarlarda kan pıhtılaşmasına sebep olup kan akışının durmasına neden olabilir.

Damar tıkanıklığı belirtileri nelerdir?

Damar tıkanıklığı, genellikle fark edilemez. Bu nedenle de tıkanıklığın ilerlemesi halinde kalp krizi ya da inme gibi insan hayatı açısından oldukça tehlikeli durumlar beklenmedik anlarda ortaya çıkabilir. Yavaş yavaş oluşan bu hastalık çoğunlukla 50 yaş üstü bireylerde belirti vermektedir. Çok az da olsa çocuk ve gençlerde de görülür. Belirtileri noktasında dikkatli olmak ve sağlıklı bir yaşam tarzını seçmek bu hastalığa yakalanmamak için en önemli faktördür.

Kalıtım, içki ve sigara kullanımı ile yanlış beslenmenin baş tetikleyicisi olduğu damar tıkanıklığı, ağır ağır ilerleyen tehlikeli bir sağlık sorunudur. Birçok belirtisi olsa da hastalar tarafından genellikle erkenden fark edilemez. Ancak bunun sonucunda insan hayatı için çok tehlikeli olan kalp krizi ve inme gibi şoklarla kendisini gösterebilir. “Nasıl anlaşılır?”, sorusu hangi arterde sorun yaşandığına bağlı olarak değişiklik gösterir.

-Kalp damar tıkanıklığı 

-Beyin damar tıkanıklığı

-Kol ve bacak damar tıkanıklığı

-Böbrek damar tıkanıklığı

-Toplardamar tıkanıklığı

Damar tıkanıklığı neden olur? 

Damarlarda tıkanıklık oluşumunda en önemli faktör, damarların esneklik ve iç yüzeylerindeki pürüzsüzlüğün kaybına neden olan aterosklerozdur. Damar sertliği olarak da bilinen ateroskleroz gelişimini tetikleyen çeşitli faktörler vardır. Bu faktörlerden bazıları;

·         Aşırı kilolu olmak,

·         Sigara kullanımı,

·         Hipertansiyon,

·         Hiperkolesterolemi,

·         Diyabet,

·         Hareketsiz yaşam tarzı,

·         Doymuş ve trans yağlar açısından zengin sağlıksız beslenme şekli,

·         Ailede ateroskleroz öyküsü,

·         İleri yaş olarak sıralanabilir

Kalp damar tıkanıklığı belirtileri nelerdir?

Kalbe oksijen bakımından zengin kan götüren ve kalbi besleyen atardamarda tıkanıklık gelişmesidir. Koroner arterler olarak bilinen bu damarlarda tıkanıklık oluşumuna koroner arter hastalığı denir. Genellikle damar duvarında kolesterol içeren birikintiler yani aterosklerotik plaklar ve iltihap oluşumu koroner arter hastalığından sorumludur. 

Kalp damarlarında tıkanıklık ortaya çıkarsa;

·         Göğüs ağrısı: Göğüs ağrısı sıklıkla basınç tarzındadır ve boyun, çene, kol ve sırtın sol tarafında da yansıyan ağrı şekilde hissedilir.

·         Nefes darlığı

·         Kalp krizi: Damar tamamen tıkandığında kalp kasları beslenemez. Beslenemeyen kasta nekroz yani doku ölümü ortaya çıkar. Acil tedavi gerektiren, ölümcül olabilen şiddetli bir sağlık sorunudur.

Beyin damar tıkanıklığı belirtileri nelerdir?

Koroner arterlerden farklı olarak oksijen yüklü kanı beyne nakleden boyun damarlarına karotis arterler ismi verilir. Tıkanıklığa neden olan sebeplerden dolayı bu arterlerin tıkanması sonucu inme tehlikesi yaşanabilir. Bunun daha da ileri sonucu olarak beyin ölüm riski taşır.

Beyin damarı ve şah damarı tıkanıklığında görülebilen belirtiler;

·         Ani görme kaybı

·         Bulanık görme

·         Vücudun bir yarısında uyuşma, karıncalanma, kuvvet kaybı ve hissizlik

·         Yürüme güçlüğü

·         Denge bozukluğu

·         Bilinç bulanıklığı

·         Konuşma bozukluğu

·         Baş dönmesi

·         Şiddetli baş ağrısı

·         Yutma güçlüğü

·         Hafıza problemleri

Kol ve bacak damar tıkanıklığı belirtileri nelerdir?

Aterom plaklarının kollara ve bacaklara oksijen götüren damarlarda oluşturacağı tıkanmalar tıpta periferik arter D.T. olarak adlandırılır. En fazla görülen tıkanıklık tipi olan kol ve bacak damar tıkanıklığı belirtileri ise kısaca şöyle sıralanabilir:

·         Kol ve bacaklarda hissizlik ve ağrı

·         Ayaklarda ve bacaklarda uyuşma hali

·         Ayaklarda ve bacaklarda üşüme

·         Bacak kasının zayıflamasıyla bacaklarda oluşan güç kaybı

·         Ayaklarda soluklaşma ya da kızarma gibi renk değişiklikleri

·         Ayak tırnaklarında yaşanan kalınlaşma 

·         Ayakların üst kısmında ve parmaklarda bulunan tüylerin dökülmesi

·         Bacak ve ayak bölgesinde oluşan yaraların iyileşme süresinin uzaması

·         Ayak parmaklarında yaşanan ağrılar ve kangren halleri

Böbrek damar tıkanıklığı belirtileri nelerdir?

Dolaşım sisteminin en önemli organlarından birisi de böbreklerdir. Böbrekler, vücudumuzdaki kanı temizleyen bir süzgeç görevi görürler. Böbreklerin düzgün çalışması için hayati öneme sahip olan oksijenli kanı taşıyan damarlara Renal arter ismi verilir. Böbrek damarlarında yaşanacak bir tıkanıklık, organın fonksiyonlarının azalmasına ve hatta kaybetmesine neden olabilir. Erken evresinde çok fazla kendisini hissettirmeyen böbrek damar tıkanıklığı belirtileri ise şöyle sıralanır:

·         Sürekli hissedilen yorgunluk hali

·         Tansiyon yüksekliği

·         İdrara çıkma konusunda yaşanan değişiklikler

·         Mide bulantısı veya iştahsızlık 

·         Ellerde ve ayaklarda oluşan şişlikler ile kaşınma ve uyuşma halleri

·         Konsantrasyon eksiklikleri

Toplardamar tıkanıklığı belirtileri nelerdir?

Damar tıkanıklığı çoğunlukla atardamarlarda görülür. Fakat toplardamarlarda da tıkanma durumları oluşabilir. Toplardamarlar, organlarda oluşan kirli kanı yeniden kalbe taşıma görevini üstlenir. Bu damarların içinde yaşanacak bir tıkanma kanın temizlenmek için kalbe gitmemesine ve birikmesine sebep olur. Bu birikim sonucu Derin Ven Trombozu ortaya çıkabilir. Bu durumda damarda kanın koyulaşması sonucu kan pıhtısı oluşur. Bu kan pıhtılarının gevşek halleri, vücudun diğer bölgelerine sıçrayabilir. Akciğere ya da kalpte delik varsa beyne sıçrayan pıhtılar, ciddi hasarlara hatta ölüme yol açabilir. Toplardamar tıkanıklığı ve Derin Ven Trombozu’nun belirtileri şunlardır:

·         Bacaklarda ve bacaklarda bulunan toplardamar hattı üzerinde şişlik oluşması

·         Yürürken bacaklarda hissedilen ağrı ve güç kaybı

·         Bacaklarda oluşan şişliklerde yüksek sıcaklık

·         Bacaklarda renk değişiklikleri

Damar tıkanıklığı tedavisi nasıl gerçekleşir?

Kolay fark edilmeyip ağır ilerleyen bir hastalık olduğu için, önlemlerin çok önceden alınması şart. Özellikle gençlik çağında sağlıksız beslenme ve sigara kullanımına başlamak ilerleyen yaşlar için damar tıkanıklığı yaşanmasına sebep olabilir. Peki ne iyi gelir diye soracak olursanız ilk olarak yaşam tarzınızda değişiklikler yapmanızı önerebiliriz.  Bu bağlamda düzenli spor ya da çeşitli fiziksel aktiviteler, sağlıklı beslenme ve yüksek kolesterollü besinlerden uzak durabilirsiniz. Ayrıca sigara ve alkolden uzak durmanız da bu hastalığa yakalanmamanız için mühim. Bacaklarda yaşanan tıkanmaları geçirmek için; bacak egzersizleri yapabilirsiniz.

Tedavisi konusunda tıbbi olarak da pek çok yöntem mevcut. Bunlardan ilki ilaç tedavisidir. Çeşitli tetkiklerin ardından doktorunuz, damarlarda plak oluşumunu ya da kan pıhtılaşmasını önlemek için çeşitli ilaçlar verebilir. Ayrıca kolesterolü ve kan basıncını düşürmek için de ilaçlardan yardım alınabilir.

Damar tıkanıklığı nasıl açılır noktasında başka bir yol ise ameliyattır. İleri seviyedeyse anjiyoplasti ve bypass ameliyatı yapılır. Anjiyoplasti’de tıkalı damarlar mekanik olarak balon ile genişletilir ve açılır. Ülkemizde ve dünyada sıkça başvurulan bir yöntem olan bypass ameliyatıyla ise damar tıkanıklığı sorunu çözülür ve hasta hayatına normal bir şekilde devam eder.

INSTAGRAM CLİCK